Ortak bildiride, ticaret, yatırım, sanayi, enerji, ulaştırma, lojistik, dijitallik ve iletişim alanlarında ortak projelerin teşvik edilmesinin önemine dikkat çekildi. 2 Ağustos 2022’de Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te yapılan ilk toplantının sonuçları da ilişkilerin derinleşmesine katkı sağlandığı belirtilerek memnuniyetle karşılandı.

Ülkeler arasındaki Orta Koridor’un stratejik önemi tekrar vurgulandı. Bu koridorun, Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan’ın transit potansiyelini artırma konusunda önemli bir rol üstlendiği ifade edildi.

Avrupa Kafkasya Asya Ulaştırma Koridoru (TRACECA)

Ortak bildiride, Avrupa Kafkasya Asya Ulaştırma Koridoru’nun (TRACECA) güçlendirilmesi ve mevcut mekanizmaların etkinliğinin korunmasının önemi vurgulandı. Bu kapsamda, Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan’ın uluslararası ulaşım koridorlarının geliştirilmesindeki işbirliklerini güçlendirmeleri gerektiğine dikkat çekildi.

Bağlantı Projelerine Destek

Bildiride, bölgesel ve uluslararası işbirliğini artırma kararlılığı yineleyerek, devletlerin egemenliğini tehdit eden her türlü girişime karşı ortak eylem destekleri vurgulandı. Üç ülkenin, birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı gösterdiği ifade edilerek, ekonomi, ticaret ve transit alanlarında işbirliğinin tam potansiyelini hayata geçirme kararlılığı dile getirildi.

Orta Koridor’un Kapasitesinin Artırılması

Bu işbirliğinin bölgesel refahı artırmada kilit bir rol oynadığı belirtilirken, ulaşım altyapısının geliştirilmesi, dijitalleşmenin teşvik edilmesi ile ticaret akışlarının kolaylaştırılması ortak iradesinin altı çizildi. Orta Koridor’un rekabetçiliğini artırmak amacıyla ulaşım ve gümrük işlemlerinin dijitalleşmesi konularındaki yeni projelere destek verileceği ifade edildi.

Bu çerçevede, Bakü Uluslararası Deniz Ticaret Limanı ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu gibi bağlantı projelerinin ilerletilmesine yönelik tam destek vurgusu yapıldı. Haziran 2024’te kurulan Lojistik Merkezler ve Kargo Taşıyıcıları Birliği’ne duyulan güven pekiştirildi.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Ulaştırma Dernekleri Başkanları toplantısının Mart 2024’te kurulmasıyla beraber bağlantı alanında daha ileri bir işbirliğine ulaşılması hedeflendi. Eylem Planı’nın kabul edilmesi ise ulaştırma alanındaki işbirliğini güçlendirmeyi amaçlıyor.

Kültürel ve Ekonomik Sektörlerde Yatırımlar

Taraflar, Türk Devletleri Teşkilatı kapsamında taşımacılık belgelerinin dijitalleşmesini sağlamak için eCMR sisteminin uygulanmasına yönelik memnuniyetlerini belirttiler. Özbekistan’ın yüklerinin Orta Koridor üzerinden taşınmasının kolaylaştırılması adına gerekli desteği vereceklerini ifade ettiler.

İşgalden kurtarılan Karabağ ve Doğu Zengezur bölgelerinde altyapı, modern kamu hizmetleri ve akıllı şehir çözümleri için yatırım yapılmasının önemine vurgu yapıldı. Taraflar, bu bölgelerdeki yeniden inşa ve ıslah çalışmalarına katkıda bulunacak projeleri desteklemeye hazır olduklarını bildirdiler.

Ticaret ve Ekonomi İlişkilerinin Güçlendirilmesi

Bildiride, TDT bünyesinde ticari ve ekonomik işbirliğinin güçlendirilmesi için gerekli adımların atılması kararlılığı vurgulandı. Ayrıca, özel sektörler arasında karşılıklı yatırım teşviklerinin sağlanacağı ve iş insanları ile ticaret odaları arasında doğrudan iletişimin artırılacağı kaydedildi.

Bu metin aracılığıyla, tedarik zinciri ve iş temsilcileri ile daha güçlü bir bağlantının sağlanması hedefleniyor. TDT Ticaretin Kolaylaştırılması Strateji Belgesi uyarınca 2025 Eylem Planı’nın önemi tekrar belirtildi.

Çevre ve İklim Değişikliği Faaliyetleri

Ortak bildiride, gıda güvenliği, tarım ve çevre konularında yapılacak işbirliklerinin güçlendirilmesi vurgulandı. Yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir kalkınma konularına odaklanarak çevresel zorlukların üstesinden gelinmesi gerektiği belirtilmiştir.

Sonuç Olarak

Azerbaycan’ın düzenleyeceği BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP29) için güçlü destek verilirken, bu dönemin etkinliği adına ortak çıkarların göz önünde bulundurularak işbirliği yapma kararlılığı dile getirildi.

Toplantıda, bu üç ülkenin işbirliğini daha da ileri götürecek olan bir çok plan ve projenin geliştirilmesi amacıyla bir araya geldikleri açık bir şekilde ifade edilmiştir. Her üç ülkenin de ilerleyen dönemde benzer toplantıları sürdürecekleri ve ilişkilerini daha da güçlendirecekleri beklenmektedir.

“`